ပညာဒါနအတြက္ ဧရာ၀တီစာၾကည့္တိုက္သို႕ စာအုပ္ စာတမ္းမ်ား၊ အလွဴေငြမ်ား၊ ပရိေဘာဂမ်ား လွဴဒါန္းလိုပါက ၊ ဧရာ၀တီစာၾကည့္တိုက္ ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ ကမ္းနားလမ္း ပုသိမ္ျမိဳ႕သို႕ ေပးပို႕ လွဴဒါန္းနိုင္ပါသည္။

တန္ေဆာင္မုန္းလဖဲြ႕



"တန္ေဆာင္မုန္းလဖဲြ႕"

လွဴကထိန္သကၤန္းႏွင့္၊ မဂ္လမ္းတဲ့ ဆုပန္ရြယ္။

သည္ခ်ိန္ကို ၀တ္မႈန္ၾကဲလို႕၊ ခ၀ဲေရႊညွာရင္းမွာ၊

သင္းရနံ႕ၾကြယ္။

ေကာင္းကင္လယ္၊ ထက္၀ယ္ဘံုဦး။

ေရႊလစႏၵာႏွင့္ ၾကတၱိကာ ၾကယ္ေရာင္စြန္းတယ္၊

ထြန္းထိန္လို႕ျမဴး။


(ဘိုးသူေတာ္ဦးမင္း)

"တန္ေဆာင္မုန္းလ"

တန္ေဆာင္မုန္းလသည္. ျမန္မာလမ်ားတြင္ ရွစ္လေျမာက္ျဖစ္ၿပီး ေအာက္တိုဘာလႏွင့္ ႏို္၀င္ဘာလတြင္ က်ေရာက္သည္. . . ဤလတြင္ "ကထိန္အလွဴပဲြေတာ္၊ မသိုးသကၤန္းရက္လွဴပဲြ၊ ပံ့သကူပစ္ပဲြ၊ ၾကာသကၤန္းကပ္လွဴပြဲ၊ တန္ေဆာင္တိုင္မီးထြန္းပဲြေတာ္၊ ရွင္မလလဲပဲြေတာ္ "တို႕ကို က်င္းပၾကသည္. .

ကထိန္ဟူသည္ သကၤန္းျဖတ္ျခင္း၊ ခ်ဳပ္ျခင္း၊ ဆိုးျခင္း၊ ခင္းျခင္း စေသာ ကထိန္မႈႏွင့္စပ္ဆိုင္ေသာ အရာအားလံုးကို ျခံဳငံု၍ သံုးစဲြေသာ ေ၀ါဟာရျဖစ္သည္. . ကထိိန္သကၤန္းအလွဴသည္ တစ္ႏွစ္တြင္ တစ္လ၊ တစ္လတြင္ တစ္ၾကိမ္သာ အခ်ိန္အခါႏွင့္ ျပဳရေသာ ကာလဒါနျဖစ္သည္.

ကထိန္ပဲြေတာ္ကို ပုဂၢလိက ကထိန္ပဲြ၊ ဘံုကထိန္ပဲြ ႏွင့္ ပစၥည္းရွင္တစ္ဦးက မတည္ဦးစီး၌၍ လူအမ်ားစုက ၀ိုင္း၀န္း ကူညီလွဴဒါန္းေသာ ကထိန္ဟူ၍ က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္. . . သကၤန္းအပ္ႏွင္းမႈ၊ ခ်ဳပ္ဆိုးမႈမ်ား ညတြင္းခ်င္း ၿပီးေစ၍ အာရုဏ္မတက္မီလွဴဒါန္းႏိုင္ေသာ သကၤန္းကို မသိုးသကၤန္းဟုေခၚသည္. . .

ပံ့သကူ ပစ္ပဲြမွာ သကၤန္းစသည့္ သံဃာ့ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကို တိတ္တဆိတ္ စြန္႕ပစ္လွဴဒါန္းျခင္း ျဖစ္သည္. . . ပိတ္သားေပၚတြင္ ေရႊေရာင္စကၠဴ၊ ေရႊ၀ါေရာင္ ဖဲၾကာပြင့္ၾကီးမ်ား ထိုးထားသည့္သကၤန္းမ်ားကို ၾကာသကၤန္းဟုေခၚသည္. . ေရွးအခါက ဘုရားရွင္အား ကပ္လွဴ ၿပီး ယခုအခါ ေစတီပုထိုးမ်ားႏွင့္ ဘုရားရုပ္တုမ်ားတြင္ ရစ္ပတ္လွဴဒါန္းၾကသည္. . . တန္ေဆာင္တိုင္ မီးထြန္းပဲြေတာ္သည္. နကၡတ္ပဲြသဘင္ မီးထြန္းပဲြသာျဖစ္သည္. .

ရွင္မာလဲပဲြဟူသည္. . ရွင္မာလဲ မေထရ္က တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႕ေရာက္တိုင္း ေ၀သာႏၱရာ ဇာတ္ေတာ္ကို ေဟာၾကားသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ပဲြျဖစ္သည္. . . ေလွာ္ကားပံုျပဳ၍ ေလွာ္ကားထက္တြင္ အသီးတစ္ေထာင္၊ အပြင့္တစ္ေထာင္၊ ထမင္းဆုပ္တစ္ေထာင္၊ ဆီမီးတစ္ေထာင္ တင္၍ လွဴဒါန္းၾကျခင္းေၾကာင့္ ေလွာ္ကားပဲြေတာ္၊ ေထာင္ျပည့္ပဲြေတာ္ ဟုေခၚသည္. . ယခုေခတ္တြင္ ထိုပဲြေတာ္ ေပ်ာက္လုနီးပါး ရွိေနၿပီျဖစ္သည္. . .

တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႕တြင္ ေဆးပင္အေပါင္းတို႕ကို ေစာင့္ေသာနတ္တို႕သည္ မဲဇလီ ပင္ေစာင့္နတ္မင္းအား လာေရာက္ခစားၾကသည္ဟု အစဲြျပဳကာ မဲဇလီပင္သည္. ေဆးေပါင္းခသည့္အပင္ ဟု ယူဆၾကသည္. . အနာမ်ိဳး ၉၆ပါး ကင္းရန္ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႕တြင္ မဲဇလီဖူးသုတ္စားသည့္ ဓေလ့ ေပၚေပါက္ခဲ့သည္. .

Tazaungmon

It is the eighth Myanmar month ( in October-November) time for Kathina, Matho Thingan offering, Pantthagu offering, lotus robe offering, lighting and Shin Malai festivals.

Kathina monk's robes are offered at this particular time of the year. It is held mostly communally. Matho thingan meaning non-stale monk's robes are ones made overnight and offered befroe dawn.

Pantthagu offering means leaving offertories at any public place for anyone's taking.

Louts robes mean those with golden lotus designs offered to Buddha or at pagodas.

Tazaungmon is for another lighting festival, taking to be astrologically most opportune.

Shin Malai festival, taking to be astrologically most opportune. Shin Malain festival orginated in Shin Malai's preaching of Wesandara Jataka on the full-moon day.

It is marked by making floats in the shape of barges, putting on it a thousand fruits, a thousand flowers, a thousand lumps of rice and a thousand lights to go round before offering at pagodas. It is also called the barge festival or thousand-ful festival.

It has been on the wane. There is also practice of eating salads of mezali leaves with belief that it is medicinal particularly at this time of the year.


အားလံုးကိုခ်စ္ခင္ေလးစားလွ်က္...

8 comments:

  1. တန္ေဆာင္မုန္းလအေၾကာင္းေလး ဖတ္မွတ္သြားပါတယ္..။ အသိတိုးေစမယ့္ စာစုေတြ ဆက္လက္ေရးသားျဖန္႕ေ၀ႏိုင္ပါေစ..။ အမ်ားအတြက္ မိမိအတြက္ အက်ိဳးရွိမယ့္စာစုမ်ား ဆက္လက္ေရးသားျဖန္႕ေ၀ႏိုင္ပါေစအစ္မ.. က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ပါေစ...။

    ReplyDelete
  2. မမေရ တန္ေဆာင္တုိင္ဆိုတာ ငယ္ငယ္တုနး္ကေတာ့ ပြဲေစ်းေတြေလွ်ာက္လည္ရင္း မုန္႔ေတြစားရလို႔ ေပ်ာ္ခဲ့တာပါ။ ေသခ်ာကို နားမလည္ပဲ ကေလးအေတြးနဲ႔ အေပ်ာ္သက္သက္ပဲ ေနခဲ့မိတယ္။
    အခုမမေရးတဲ့ ပိုစ့္ေလးကို ေသခ်ာဖတ္ရင္း မွတ္သားသြားပါတယ္ေနာ္။ အခုလို စာေပဗဟုသုတနဲ႔ စာဖတ္သူအတြက္ အကိ်ဳးရွိမယ့္ စာေလးေတြအတြက္ အရမး္ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

    ခင္မင္ေလးစားလွ်က္

    ReplyDelete
  3. မမေရ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ျပည္ပေရာက္ေနလို႔ လြမ္းေနမိတယ္ဗ်ာ သူခိုးႀကီးညကို . . . .

    ReplyDelete
  4. တန္ေဆာင္မုန္းလဖြ႔ဲေလးႏွင့္ ရာသီပြဲေတာ္ေလးက ၾကည္ႏူးစရာပါ။

    ReplyDelete
  5. ၾကာသကၤန္းမွတ္သြားပါၿပီ အရင္ကေတာ့ ၾကာၾကာရက္ရလို႔မ်ားလားလို႔... ဒီ

    အသိေလးေတြတိုးလာရပါတယ္

    အဖြားသုတ္ေၾကြးတဲ့ မယ္ဇလီဖူးသုတ္ေလး လြမ္းလိုက္တာ

    ေၾသာ္ အဖြား ၂

    အဖြားက်န္းမာပါေစ

    ဧရာ၀တီမိသားစုလည္း စိတ္ခ်မ္းသာၾကပါေစ

    ReplyDelete
  6. တန္ေဆာင္တိုင္အလြမ္းေျပေလး ဖတ္လို႔ တန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတြကို လြမ္းသြားတယ္ဗ်ာ။ :D

    ReplyDelete
  7. who copy who?
    http://www.hlayamin.com/2010/11/blog-post_21.html

    ReplyDelete
  8. Anonymous
    ကြၽန္မက "ျမတ္မင္းလွိဳင္" ျပဳစုၿပီး "စိုးျမင့္ ဘာသာျပန္တဲ့ ျမန္မာ့ရိုးရာ (၁၂)လရာသီပဲြေတာ္ (Myanmar Traditional Festivals) "စာအုပ္က ေနကူးတင္တာပါ.
    ကဗ်ာကေတာ့ "ျမန္မာ့ရာသီပဲြေတာ္မ်ား (သာရေ၀ါ- စိုးၾကည္)"စာအုပ္က
    ကူးထားတာပါ
    ကြၽန္မတင္တဲ့ ပို႕စ္ေတြ အကုန္နီးပါးက စာအုပ္ေတြက ကူးတာပါ. .
    တစ္ခ်ိဳ႕ဟာေတြ က စာေရးသူနာမည္ေတြ ေဖာ္ျပဖို႕က်န္ခဲ့တာပါ တမင္မေရးတာမဟုတ္ပါဘူး

    စာေရးသူေတြကို သိခ်င္တာလား ဒါမွ မဟုတ္ မယမင္းဆီက ကူးတယ္လို႕ထင္ထာလား
    ေနာက္ ဒီပို႕စ္ကို တင္ထားတဲ့ ရက္စဲြကလည္း Saturday, October 31, 2009
    မယမင္းတင္ထားတဲ့ ရက္ထက္ေစာပါတယ္...

    ကြၽန္မတို႕ သူမ်ား ဘေလာ့ဂ္ကစာမ်ားကို မကူူးဘူးပါဘူး စာေရးစာရာမ်ားရဲ႕ စာအုပ္ထဲက ေကာင္းႏိုးရာရာေတြကို ကူးၿပီးပဲေရးေလ့ရွိပါတယ္. . . ကြၽန္မတို႕ဘေလာ့္က စာေတြကို ဖတ္ၾကည့္ေပးပါ
    စာေရးစာရာ နာမည္ ေဖာ္ျပဖို႕ေမ့သြားတဲ့အတြက္ ေတာင္းပန္ပါတယ္..

    ReplyDelete

အၾကံျပဳေပးခဲ့သူမ်ား အားလံုးကို အထူးေက်းဇူးတင္လွ်က္ပါ. . . .


ဧရာ၀တီစာၾကည့္တိုက္(ပုသိမ္ျမိဳ႕)ဘေလာ့ေလးမွ ႏွဳတ္ခြန္းဆက္သပါသည္။ ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစ။