နတ္ေတာ္လဖဲြ႕

နတ္ေတာ္လဖဲြ႕

ရွစ္ခြင္ကို ျမဴဆင္းလို႕၊ ေငြႏွင္းတဲ့ႏုစို
ဂမုန္းသဇင္တို႕၊ စံုခြင္မွာ ေလခ်ိဳ ညင္းက
သုတ္သြင္းဘယ္ညာ ႏွံ႕၊ သင္းပ်ံ႕ပ်ံ႕ခ်ိဳ
ယုဂႏၶိဳရ္ ေတာင္မိုထိပ္ဖ်ား
ေရႊလစႏၵီႏွင့္ ၊ မိဂသီေရာင္ ျခည္ဖ်န္းတယ္
ျမန္းတူၾကြသြား။

(ဖိုးသူေတာ္ ဦးမင္း)

နတ္ေတာ္လသည္ ျမန္မာလမ်ားတြင္ ၉ လေျမာက္ျဖစ္ၿပီး ေဟမႏၱ ေဆာင္းရာသီသို႕ ၀င္ေရာက္စကာလျဖစ္၍ နံနက္ခင္းတြင္ ေနရာ အႏွံ႕အျပား ဆီးႏွင္းမ်ားျဖင့္ မိႈင္းေ၀ရီလွ်က္ ႏို၀င္ဘာလ၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ က်ေရာက္ပါသည္.

ေရွးအခါက နတ္ေတ္ာလ၏ ရာသီပဲြမွာ နတ္ပူေဇာ္ပဲြျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၂၄၇ (၁၈၈၅) ခုႏွစ္တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့သည္. . . ထိုအခ်ိန္မွစ၍ နတ္ေတာ္လတြင္ ရာသီပဲြေတာ္ ဆိတ္သုဥ္းေနခဲ့သည္မွာ ၁၃၀၅ ခုႏွစ္တိုင္ေအာင္ ျဖစ္သည္.

၁၃၀၆ ခုႏွစ္သို႕ေရာက္ေသာ အခါ နတ္ေတာ္လအတြက္ ရာသီပဲြေတာ္ တစ္ခု ထူးျခားစြာ ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္. . ယင္းပဲြေတာ္ကား မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ တစ္စ တစ္စ ထြန္းကားလာသည့္ စာဆိုေတာ္ပဲြပင္ျဖစ္သည္. . . စာဆိုေတာ္ပဲြဆိုသည္မွာ ဘုရင့္ေခတ္က တြင္က်ယ္ခဲ့ေသာ ထီးသံုးနန္းသံုး ေ၀ါဟာရတစ္ခုျဖစ္သည္. .

စာဆိုေတာ္ပဲြ မျဖစ္ထြန္းမီ ျမန္မာစာေပႏွင့္ ပတ္သက္၍ အထိမ္းအမွတ္ ေန႕တစ္ေန႕ရွိသည္. . ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အလြန္ထင္ရွားသည့္ စာဆိုေတာ္ၾကီး ဦးပုညကို ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳသည့္ ဦးပုည ေန႕ ပင္ျဖစ္သည္. . . စာဆိုေတာ္ေန႕ပဲြသည္ ဦးပုညေန႕ႏွင့္ ဆက္စပ္ ျဖစ္ေပၚလာသျဖင့္ ဦးပုညေန႕ကို ျမစ္ဖ်ားခံသည္ ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္. ပထမအၾကိမ္ စာဆိုေတာ္ပဲြကို ၁၉၄၄ ခုႏွစ္တြင္ စတင္က်င္းပခဲ့သည္. .

Nadaw

It is the ninth Myanmar month at the onset of the cool season, with misty mornings in November- December.
In ancient days the seasonal festival was for propitiation to nats, till it waned.
The 1300s saw the coming into vogue of a celebration in honour of the literati (Sarsodaw) at this time of the years.
It might perhaps have some connection with the day dedicated to writer, poet and playwright U Ponnya after Kongbaung period.
The first reconded celebration dedicated to the literati was found in 1944.
In the present day, it is time for presentation or National Literary Awards by the State.

အားလံုးကိုခ်စ္ခင္ေလးစားလွ်က္...