သီတင္းကြၽတ္လ

သီတင္းကြၽတ္လဖဲြ႕

ၾကာငါးမည္ ၾကိဳင္သင္းလို႕၊
လွ်ံ၀င္းတဲ့ ေျပာင္ထိန္။

ေရႊနန္းေတာင္ေတာ္ဦးမွာလ၊
ကြန္႕ျမဴး ျမင္းမိုရ္မီး ၊ညီးတဲ့ခါခ်ိန္
ရွိခိုးငယ္ႏွိ္မ္၊ သံုးၾကိမ္ရုိေပ်ာင္း။

သကၠစၥ ဂါရ၀ႏွင့္ ၊ စဥ္အလာ ပူေဇာ္ပဲြကို
ခဲၾကေပေတာင္း။

(ဘိုးသူေတာ္ဦးမင္း)

သီတင္းကြၽတ္လ

သီတင္းကြၽတ္လသည္ ျမန္မာလမ်ားတြင္ ခုႏွစ္လေျမာက္ျဖစ္ၿပီး မိုးရာသီကုန္လုခ်ိန္ျဖစ္ကာ စက္တင္ဘာလႏွင့္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ က်ေရာက္သည္။

ေဂါတမရွင္ေတာ္ဘုရားသည္ မယ္ေတာ္မိနတ္သားအား တာ၀သႎသာနတ္ျပည္၌ အဘိဓမၼာတရားေတာ္ကို ၀ါတြင္းသံုးလပတ္ ေဟာၾကားေတာ္မူၿပီး သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႕၌ လူ႕ျပည္သိုိ႕ ျပန္လည္ၾကြခ်ီေတာ္မူ၏။ သိၾကားမင္းက ေရႊေစာင္းတန္း၊ ေငြေစာင္းတန္း၊ ပတၱျမားေစာင္းတန္းတို႕ကို ဖန္ဆင္းပူေဇာ္ေပသည္။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္သည္ ေရာင္ျခည္ေတာ္ေျခာက္သြယ္ျဖင့္ တင့္တယ္စြာ အလယ္ဗဟိုပတၱျမားေစာင္းတန္းမွ သက္ဆင္းၾကြျမန္းေတာ္မူေလသည္။ နတ္အေပါင္းက လက္ယာ ေရႊေစာင္းတန္း၊ ျဗဟၼာၾကီးမ်ားက လက္၀ဲ ေငြေစာင္းတန္းမွ သက္ဆင္းလိုက္ပါလာၾက၏။

ယင္းပူေဇာ္ပဲြၾကီးကို အစဲြျပဳ၍ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ရာသီပဲြေတာ္အျဖစ္ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႕ညတြင္ ဘုရားရွင္ကို ရည္မွန္း၍ မီးရွဴးမီးပန္းမ်ား ၊ မီးပံုး၊ ဆီမီးေရာင္စံုတို႕ျဖင့္ ပူေဇာ္မႈျပဳလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ဗုဒၶျမတ္စြာ တာ၀တႎသာမွ ဆင္းသက္ေတာ္မူသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ တာ၀တႎသာပဲြေတာ္ ၊ တာ၀တႎသာနတ္ျပည္ရွိရာ ျမင္းမိုရ္ေတာင္ထိ္ပ္မွ ဆင္းသက္ေတာ္မူသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ မီးျမင္းမိုရ္ပဲြ ဟု ေခၚေ၀ၚၾကသည္။

ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေန႕တြင္ ၀ိနည္းေဒသနာေတာ္အရ ဥပုဒ္အစား "ဖိတ္ၾကားျခင္း၊ ေတာင္းပန္တိုက္တြန္းျခင္း" ဟု အဓိပၸါယ္ရေသာ ပ၀ါရဏာျပဳၾကရ၏။ ဤပ၀ါရဏာျပဳျခင္းသည္ ဘုရားရွင္ လက္ထက္ကပင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။ သာ၀တၱိျပည္ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္၌ သီတင္းသံုးေဖာ္ ရဟန္းတစ္စု အခ်င္းခ်င္း မေခၚမေျပာေနထိုင္ၾကသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ ဘုရားရွင္အား ဖူးေျမွာ္ကန္ေတာ့သည့္ အစဥ္အလာကို အစဲြျပဳ၍ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕သည္ သီတင္းကြၽတ္သည့္အခါ သက္ၾကီး၀ါၾကီးမ်ားအား ပူေဇာ္ကန္ေတာ့သည့္ ဓေလ့ထံုးစံေကာင္းတစ္ရပ ္ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။

Thadingyut

Thadingyut is the seventh Myanmar month (in September-October) toward the end of the rainy season.
Lord Gautama Buddha preached The Abhidhamma to Maidawmi Nat ( reincarnate of His mother) in Tavatimasa Abode of celestial beings for three Lenten months and returned to the abode of men on the full-moon day of Thadingyut. The king of Celestials created gold, silver, ruby stairways for him. Buddha took the middle ruby one radiating six hues of aura. The nats came along by the right gold stairways and the brahmas by the left silver stairways.
On account of that , Myanmar Buddhists celebrate the full-moon day with multi-coloured illuminations. It is also called Tavatimsa Festival after the tavatimsa Abode of the nats and the Myintmo Lights Festival after the Mount Myinmo there.

For the Sangha it is the the time for what is known as Pawayana, which means inviting , entreating, urging. In practice since the times of Buddha, it is to beg on another for forgiveness of any action that might have displeased any other among Sangha. There is also the practice among laity of paying obeisance to parents and elders.

အားလံုးကိုခ်စ္ခင္ေလးစားလွ်က္...